دیروز بعد از یک ماه تبلیغات احزاب و جریانهای حاضر در صحنهی سیاسی ترکیه پای صندوقهای رأی رفتند. انتخابات دیروز ترکیه متفاوتتر از همیشه برگزار شد. تحولات منطقه، پروسهی صلح در جریان دولت عدالت و توسعه با کردها، در سر پروراندن تغییر سیستم حکمرانی ترکیه بهوسیلهی حزب حاکم و... باعث شده بود که نگاه همگان معطوف به این انتخابات شود.
برخلاف نظرسنجیها ریزش آرای حزب عدالت و توسعه و سقوط اکثریت پارلمانی و البته عبور حزب دموکراتیک خلقها که رهبری آن را کردها برعهده دارند، سبب برهم خوردن معادلات در جولانگاه سیاسی یکی از قدرتهای بزرگ منطقه شد.
اما نگاهی به آرای چهار حزب راهیافته به پارلمان نشان میدهد که:
1. حزب عدالت و توسعه همچنان پیشتاز است ولی با توجه به اینکه بیش از دو و نیم میلیون رأی را نسبت به آخرین انتخابات پارلمانی از دست داده، نمیتواند به تنهایی حکومت تشکیل دهد. این حزب 68 کرسی پارلمانی را از دست داده است و اکنون در پارلمان جدید صاحب 258 کرسی خواهد بود. و این در واقع یک شکست برای حزب عدالت و توسعه محسوب میشود. اما با نگاهی به نتایج استانی انتخابات متوجه میشویم که 45کرسی حزب عدالت و توسعه را حزب دموکراتیک خلقها کسب کرده و در واقع شکست اصلی حزب عدالت و توسعه در شهرهای کردنشین، رقم خورده است
حزب جمهوری خلق (CHP). پیشبینیهای پیش از انتخابات نشان میداد که آرای این حزب تغییر چندانی به خود نمیبیند و در واقع حزب جمهوری خلق (CHP) تنها دو کرسی پارلمانی را از دست داده و اکنون صاحب 132 کرسی است. جالب اینکه دو کرسی از دست رفتهی حزب جمهوری خلق (CHP) بر کرسیهای حزب حرکت ملی(MHP) افزوده است.
3.حزب حرکت ملی(MHP). پیشبینیها در مورد حزب حرکت ملی(MHP) هم چندان درست از آب در نیامد؛ خلاف پیش بینیها آرای حزب حرکت ملی(MHP) افزایش یافت تا کرسیهای این حزب از 55 به80 کرسی برسد، اما کرسیهای اضافهشدهی حزب حرکت ملی(MHP) هم از جانب رأیدهندگان چهار سال قبل حزب عدالت و توسعه بوده است.
4.حزب دموکراتیک خلقها (HDP). کردها پس از سالها تلاش برای فرستادن یک حزب به پارلمان ترکیه بالاخره دیروز موفق به این مهم شدند تا حزب دموکراتیک خلقها (HDP) که در واقع ائتلافی تحت رهبری کوردها خوانده میشود را از سد ده درصد بگذرانند و وارد پالمان ترکیه شوند تا شاید روند صلح بیش از پیش جریان یابد؛ اما آرای این حزب، نشان میدهد که نسبت به انتخابات سال2011 افزایشی هفت درصدی داشته و در شهرهای بزرگ مناطق کردنشین ترکیه، گوی سبقت را از رقیبشان بربایند. حزب دموکراتیک خلقها (HDP) در چهارده استان کردنشین اکثریت را کسب کرده و در دیاربکر که بزرگترین شهر و استان کردنشین محسوب میشود 79 درصد آرا را کسب کرده است. مجموع کرسیهای حزب دموکراتیک خلقها (HDP) از 36 به 80 رسیده است.
در شرایط کنونی چهار حزب فوق به پارلمان راه یافتهاند و نکتهی جالب، اینکه هیچ کاندید مستقلی اکثریت لازم را کسب نکرده است. در بین کاندیداهای مستقل باید به چند کاندیدای مشهور از جریان گولن اشاره کرد که نتوانستند به پارلمان برسند.
با این شرایط باید حکومتی ائتلافی تشکیل شود که چهار سناریو پیشروی احزاب و بهویژه حزب عدالت و توسعه است.
1.ائتلاف حزب عدالت و توسعه با حزب حرکت ملی(MHP) که گفته میشود کمترین هزینه را برای حزب عدالت و توسعه در پی خواهد داشت؛ زیرا کرسیهای حزب حرکت ملی(MHP) چندان زیاد نیست و میتوان بهتر از هر حزبی با حزب حرکت ملی(MHP) کنار آمد.
2. ائتلاف حزب عدالت و توسعه با (HDP) که طبیعتاً باید حزب عدالت و توسعه هزینهای بیشتر از آنچه با حزب حرکت ملی(MHP) میدهد پرداخت کند که مسلماً قضیهی صلح با کردها و ارتباط اقلیم کردستان عراق با حزب عدالت و توسعه پیچیدگی این ائتلاف را بیشتر میکند.
3. ائتلاف حزب عدالت و توسعه با حزب جمهوری خلق (CHP) که در این صورت باید به تعداد 132کرسی حزب جمهوری خلق (CHP) حزب عدالت و توسعه امتیاز بدهد و پای روسیه هم به قضیه باز میشود.
4. ائتلاف سه حزب علیه حزب عدالت و توسعه است که بسیار بعید به نظر میرسد؛ زیرا با توجه به 258 کرسی حزب عدالت و توسعه نمیتوان این حزب را از حکومت کنار گذاشت و البته حزب حرکت ملی(MHP) و حزب جمهوری خلق (CHP) هم نمیتوانند به توافق برسند.
در همهی این سناریوها حزب عدالت و توسعه جهت تغییر قانون اساسی باید به طرف مقابل امتیازات بیشتری بدهد که کار را در دولت آینده برای حزب عدالت و توسعه بسیار دشوار میکند.
نظرات
یک ایرانی
21 خرداد 1394 - 01:50با سلام اگر حزب دموکراتیک خلق ها با حزب عدالت وتوسعه ائتلاف کند میتواند از دولت اینده ترکیه تضمین به رسمیت شناختن خودمختاری کردهای سوریه رو بگیرد چون ممکن است اگر حکومت سوریه سقوط کند گروههای مسلح سوری به کردستان سوری حمله کنند ولی چون این گروهها مورد حمایت ترکیه هستند اگر دولت ائتلافی در ترکیه متشکل از حزب عدالت وتوسعه وحزب دموکراتیک خلق باشد گروههای مسلح سوری با کردستان سوریه وارد جنگ نمیشوند وبرای کردهای ترکیه هم آزادی سیاسی بیشتری فراهم میشود ولیکن اگر حزب دموکراتیک خلق ها این کار را نکند وحزب عدالت وتوسعه با ملی گراهای ترک ائتلاف کند دولت آینده ضد کرد خواهد بود که هم به ضرر کردهای ترکیه وهم به ضرر کردهای سوریه میشود وممکن است جنگ داخلی در ترکیه از سرگرفته شود واگر حزب دموکراتیک خلق ها با حزب جمهوریخواه خلق وملی گراهای ترکیه ضد حزب عدالت وتوسعه ائتلاف کند به خاطر تضادهای بسیار این احزاب این ائتلاف یک ائتلاف ضعیف خواهد بود ودر ضمن من فکر نمیکنم ملی گراهای ترک خود مختاری کردستان سوری را در نهایت تحمل کند
احمد
25 خرداد 1394 - 04:50دوست عزیز ترکیه چه حقی دارد که برای آینده ی سوری ها خواسته هایش را دیکته کند. یعنی ائتلاف با دمیرتاش تا این حد برای عدالت و توسعه آرمانی است که حاضر باشد دشمنی سوری های انقلابی را به جان بخرد و مشکلات آتی را متحمل شود؟ بنظر من بهترین حالت همان است که ائتلافای شکننده ایجاد نشود و انتخاباتی دوباره برگزار شود تا از سیاسی کاری های دمیرتاش چیزی نصیبش نشود. انفجار چهل ساعت قبل از انتخابات که جهت تحریک احساسات قومی کردها انجام شد و این همه ناسپاسی در قضیه کردهای سوریه با ترکها. و شرکت پ ک ک و هوادارانش در هر گونه فعالیت ضد اسلامگراها در ترکیه با تمام شدت عملش فقط یک چاره می گذارد و آنهم اینکه این نوزاد پررو (حزب دمیرتاش) باید تنبیه شود.
بدوننام
22 خرداد 1394 - 07:00با این وصف ملت رنجور کرد باز هم اسیر خودخواهی های سیاستمداران نالایق کردی خواهند بود و فرصت ورود به دولت را از دست خواهند داد. اظهار نظر دمیرتاش پر از کینه وحقد است و به دنبال صلح وبرقراری ثبات در جامعه ترکی نیست. اگر انتخابات دوباره برگزار گردد بسیاری از آرا به صندوق عدالت و توسعه ریخته خواهد شد. ودیگر ملت کرد ترکیه نخواهد توانست امتیازات ییشتری از دولت وقت بگیرد. خداوند به خیر کناد.